Yeni Adalılar: Çanakkale Adalarında Göç, Halk Kültürü, Kimlik ve Dönüşüm

Günümüz Türkiye’sinin idari örgütlenmesinde Çanakkale İline bağlı iki ada ilçesi olan Bozcaada ve Gökçeada, tarihi süreç içerisinde özellikle güvenlik kaygılarından dolayı Akdeniz-Ege ve Anadolu coğrafyalarında hüküm süren medeniyetlerin üzerlerinde önemle durdukları alanlar olmuşlardır. Tarihin en eski döneminden beri adalar coğrafyasında Pelasg, Aka, Fenike, Yunan, Atina, Pers, Roma-Bizans, Venedik, Ceneviz, Osmanlı-Türk gibi pek çok uygarlığın izlerinin sürülebilmesi bunun en önemli göstergesidir. Bozcaada ve Gökçeada’nın geçmişten günümüze gelen tarihi dokusu içerisinde Rumlar ise özellikle Cumhuriyet sürecinin ikinci yarısına kadar adaların sosyokültürel ve ekonomik yapısının temel belirleyicileri olmuşlardır. Çanakkale adaları üzerinde bugüne kadar yapılan sosyal bilim çalışmalarının hemen hepsinde bu durum, isabetli bir şekilde görülmekte; adalardaki kültürel yaşamın Rumlar eliyle oluşturulduğu fikri üzerinde uzlaşılmaktadır. Buna karşın Çanakkale adalarındaki Türk nüfusunun özellikle 1960’lardan sonraki süreçte yaşanan siyasi ve toplumsal konjonktür içerisindeki bazı iskân politikaları aracılığıyla arttığı; bu doğrultuda Rum nüfusun ise giderek azaldığı tespit edilebilmektedir.